I Liceum Ogólnokształcące im. Armii Krajowej

Wykłady podczas Festiwalu Explory

,,Czy uczeń może świecić? Ciekawsza strona życia atomów’’

dr inż. Damian Mickiewicz, Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN w Łodzi

 

Wykład dr inż. Damiana Mickiewicza rozpoczął się od wyjaśnienia co to jest luminescencja. Według jego słów luminescencja to jest po prostu świecenie. Potem pojawiło się pojęcie elektroluminescencja, który pojawia się w różnych postaciach. Wyjaśnione zostało jak to wszystko działa w świecie. Tryboluminescencja, czyli świecenie poprzez wykonywanie czegoś. Uczestnikom zostały rozdane przedmioty, żeby pokazać działanie luminescencji. Dr inż. Mickiewicz podał również przykład cukru, który pod wpływem tarcia mógł świecić się na zielono, pod wpływem luminescencji. Fluorescencja, czyli pojęcia znane wielu ludziom. Dr inż. Mickiewicz wykonał pokaz, który pokazał działanie tego zjawiska. Podał również związek chemiczny znany jako fluoresceina, który jest używany np. w geologii. Fluorescencja UV ukazuje się, kiedy np. kalcyt ma w sobie domieszki metali ziem. Fosforesencja, która różni się od fluorescencji czasem trwania, ponieważ jest ono dłuższe. Pojawiło się również słowo o włoskim twórcy, który wynalazł "Kamienie Boleńskie", które świeciły w ciemności.
Dr inż. Mickiewicz wyjaśnił również, że chemiluminescencja, to proces, w którym zachodzą reakcje. Wykonał eksperyment, gdzie podświetlił wiązkę powietrza na niebiesko, dzięki pierwiastkowi chemicznemu - luminol. Wyjaśnił, że dzieje się to za pomocą utleniania luminolu, który może również służyć do identyfikacji krwi, które używa się m.in. w policji.
Bioluminescencja, czyli następny temat dr inż. Mickiewicza. Wyjaśnił, że to po prostu odmiana chemiluminescencji. Jest to najstarsza znana forma luminescencji dla ludzkości. Podał nam również parę przykładów z życia codziennego, czyli świecące jedzenie. Najczęściej pojawiało się tam mięso oraz ryby.

Związek pomiędzy autonomicznym układem nerwowym i autoregulacją mózgową oraz wykorzystaniem uczenia maszynowego do jego charakterystyki

dr inż. Agnieszka Uryga, Politechnika Wrocławska

Dr inż. Agnieszka Uryga wyjaśniła czym jest inżynieria biomedyczna. Przywołała do tego cytat Marie Skłodowskiej-Curie. Później zaczęła rozmowę o medycynie personalizowanej. Wspomniała również kilka słów o telemedycynie, która jest dziedziną rozwijającą się cały czas. Oraz AI (sztuczna inteligencja) & ML. Wyjaśniła, że jej zespół i ona zajmują się przewidzeniem czasu śmierci i zapobieganiem jej u pacjentów z rakiem mózgu. Przedstawiła, wtedy swój zespół brain lab. Dr inż. Uryga wspomniała również jak w Laboratorium Neuroinżynierii Medycznej wykonuje się zabieg, która upodabnia do stanu po np. wypadku samochodowym. Pomaga im to zebrać różne potrzebne dane. Pokazała również niektóre przedmioty, które używa w swojej pracy. Pojawiło się pojęcie barorefleks, które jest wykorzystywane do np. zmniejszenia ciśnienia. Dr inż. Uryga wyjaśniła również jak to działa.
Autoregulacja mózgowa, to jest coś związanego z homeostazą. Zanim dojdzie do niedotlenienia mózgu, pojawiając się różne znaki, dzięki, którym można to przewidzieć. Wspomniała również, że korelacja to nie kauzacja. Oznacza to, że nie zawsze w parze idzie związek przyczynowo-skutkowy, jeżeli coś jest podobne. Pokazała również jak wygląda podłączony człowiek, który ma urazowe uszkodzenie mózgu. Dr inż. Uryga wyjaśniła, czego potrzebujemy, żeby właśnie pomóc pacjentom.
Na samym końcu został wykonany quiz z całego wykładu.

Symetria i asymetria w chemii

prof. dr hab. inż. Elżbieta Wojaczyńska, Wydział Chemiczny, Politechnika Wrocławska

Wykład prof. dr hab. inż. Elżbiety Wojaczyńskiej rozpoczął się od podania różnych elementów związanych z symetrią i asymetrią. Później pani profesor poruszyła temat o symetrii cząsteczkowej. Podała różne przykłady cząsteczek, które są właśnie symetryczne. Potem pojawiło się pojęcie chiralność, czyli coś co nie ma płaszczyzny symetrii. Wyjaśniła również co to wszystko znaczy. Prof. dr hab. inż. Wojaczyńska zadała później pytanie czy jesteśmy chiralni i zaczęła na nie odpowiadać. Okazało się, że jesteśmy niechiralni.
Wyjaśnila również, że chiralność cząsteczek jest wtedy, kiedy cząsteczki są symetryczne. Później pojawił się temat biocząsteczek.
Konfiguracja, czyli połączenie cząsteczek. Prof. dr hab. inż. Wojaczyńska zagłębiła się lekko w ten temat. Następnie zaczęła wyjaśniać na czym polega i jakie są różne działania enacjomerów. Dowiedzieliśmy się również jak enacjomery mogą zostać lekami. Dr Wojaczyńska wyjaśniła nam również metody otrzymywanie enocjamerów. Wyjaśniła również, że rozdzielanie enacjomerów można uzyskać, poprzez używanie innych związków.
Wykład prof. dr hab. inż. Wojaczyńska zakończyła powiedzeniem o własnej pracy.

„Lean Manufacturing’’ jako narzędzie doskonalenia procesów

mgr inż. Kamil Chowanek, wykładowca kierunku Inżynieria Zarządzania, Uniwersytet WSB Merito we Wrocławiu

Wykład mgr inż. Kamila Chowanka rozpoczął się od krótkiej przemowy na temat jego pracy. Następne został zaczęty temat narzędzi lean. Został również wspomniany wzór PDCA - planuj, wykonaj, sprawdź, wdróż. Mgr inż. Chowanek wszedł na temat optymalizacji, czyli zmniejszenia strat.
Następny poruszony temat to było marnotrawstwo. Zostały opowiedziane jego rodzaje oraz sposoby, żeby temu zapobiec. Mgr inż. Kamil Chowanek jako jeden ze sposobów wymienił Poka Yoke, czyli koncentracja na innej rzeczy, żeby nie marnować czasu. Kolejnym sposobem było 5S, czyli robienia poszczególnych kroków, które lepiej pomagały nam wykorzystywać czas. Został również podany przykład wymiana opon w wyścigach formuły 1. Kierowca podjeżdża i cały zespół wymienia koła i bez marnowania czasu, każdy wykonuje swój obowiązek.

Martyna Grzejszczyk